Συζήτηση του Νίκου Γκιωνάκη με τον δρ. Πέτρο Σκαπινάκη, Καθηγητή Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
«Απαιτείται ετοιμότητα για τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας που αναπόφευκτα θα προκύψουν στο μέλλον»
Ερωτώμενος για τις επιδράσεις στην ψυχική υγεία με βάση τα ευρήματα έρευνας που διενεργήθηκε, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, υπογραμμίζει ότι ενώ είναι δύσκολο να βγουν τελικά συμπεράσματα, η επίδραση στην ψυχική υγεία φαίνεται να ήταν προσωρινή. Εκφράζει μάλιστα την άποψη ότι η ψυχική υγεία δεν βλάπτεται τόσο άμεσα όταν ένα γεγονός ή φαινόμενο είναι συλλογικό, αλλά οι πραγματικές επιπτώσεις θα γίνουν καλύτερα κατανοητές μετά το πέρας του επείγοντος.
Ακόμη και αν δεν δούμε ακραίες αντιδράσεις στο παρόν, θα πρέπει να βρισκόμαστε σε ετοιμότητα για αυτές που αναπόφευκτα θα προκύψουν στο μέλλον, κυρίως λόγω κοινωνικών παραγόντων, όπως η ανεργία για όσους εργάζονται σε κλάδους που πλήττονται από την πανδημία. Για τον λόγο αυτό, ο καθηγητής τονίζει ότι η σημασία των παρεμβάσεων θα είναι μεγαλύτερη μετά την οξεία φάση της πανδημιας, μετά τη ‘λήξη του συναγερμού’. Φοβάται, όμως, ότι αυτές οι δυνητικές μελλοντικές συνέπειες δεν θα αποτελέσουν προτεραιότητα καθώς η κοινωνία θα αποζητά την επιστροφή στην κανονικότητα.
Προκειμένου να μετριάσουμε αυτές τις μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες έχει μεγάλη σημασία η εκτίμηση των αναγκών ψυχικής υγείας με ενεργητικό τρόπο (screening). Όταν η πανδημία καταλαγιάσει θα έχει μεγάλη σημασία η εκτίμηση των αναγκών ψυχικής υγείας να γίνει σε πολλές ομάδες του πληθυσμού (όχι μόνο σε επαγγελματίες της πρώτης γραμμής, σε υγειονομικούς αλλά και σε ομάδες ανέργων, κ.α.). Με βάση αυτή την εκτίμηση αναγκών οι όποιες παρεμβάσεις θα μπορέσουν να δομηθούν απαντώντας στις πραγματικές ανάγκες.